Μια... σχολική τάξη. Λεπτομέρεια από τον πίνακα «Ο γύρος του κόσμου» του Αντρέ Ανρί Νταργκελά (1828-1906).

Τα χαμένα παιδιά μας και η μάχη για την Παιδεία

Γράφει ο Ν.Δ Τριανταφυλλόπουλος στην Καθημερινή

Σε μια ταλαιπωρημένη σελίδα τετραδίου βρίσκω τη χρονολογική ένδειξη 15.9.2017, μερικές απόπειρες να τιτλοφορηθεί μια ομιλία («Ο φιλόσοφος και ο θεατρολόγος», «Μικρό εγκώμιο παρρησιαζομένων», «Μετά εικοσιεπτά έτη», «Για το Σχολείο») και μνείες βιβλίων. Αντιγράφω την πρώτη παράγραφο της σελίδας αυτής που δεν την ακολούθησαν άλλες.

«Εκεί που νόμιζα ότι μια ομιλία για την Παιδεία θα ήταν επαρκής αν υποστυλωνόταν από το πρόσφατο βιβλίο του Σταύρου Ζουμπουλάκη “Για το Σχολείο” (Πόλις, 2017) και το προγενέστερο του Ανδρέα Σπύρου “Το ελληνικό σχολείο μετά είκοσι έτη – Η μαρμαρωμένη πρόοδος και τα παιδιά της“ (Καστανιώτης, 2008), ήλθαν ξαφνικά στην επιφάνεια η μελέτη του μακαρίτη Αγαπητού Γ. Τσοπανάκη και τα “Θέματα Παιδείας” του Βασιλείου Λαούρδα, που επίσης έχει εκδημήσει.

Η απόπειρα εξάλλου της δευτερότοκης κόρης μου να φέρει σε λογαριασμό τη φύρδην-μίγδην βιβλιοθήκη του πατέρα της έφερε μπροστά μου το “Καταρρέω” του Τάσου Λιγνάδη (Ακρίτας, 1989) και τα “Απομνημονεύματα-Βιογραφική μυθιστορία” του Β. Ν. Τατάκη (Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1993)».

Η ομιλία –ακριβέστερα οι ομιλίες, αφού ομιλητές θα ήταν και οι συγγραφείς των δύο πρώτων βιβλίων– θα γινόταν σε πολύ καλό βιβλιοπωλείο της Χαλκίδας, ενώπιον ακροατηρίου παλαίμαχων και εν ενεργεία καθηγητών και δασκάλων. Ο Σταύρος Ζουμπουλάκης είχε δουλέψει σε σχολεία προτού αναλάβει τη «Νέα Εστία» και ύστερα το Ιδρυμα «Αρτος Ζωής» αλλά και τα βαρέα βάρη στην Εθνική Βιβλιοθήκη Ελλάδος.

Ο Ανδρέας Σπύρου, δόκιμος μεταφραστής, καπετάνιος πλωτού, εξαίρετος μάγειρος και καλλιεργητής σχολικών κήπων, εξακολουθεί να θητεύει σε δημόσια σχολεία της μέσης εκπαίδευσης. Πολύ ωραία ασφαλώς θα τα έλεγαν και οι δυο τους, ο Ζουμπουλάκης ασφαλώς θα μνημόνευε και το βιβλίο «Τα χαμένα παιδιά μας» της Νατάσας Πολονύ, προλογισμένο από τον ίδιο (Πόλις, 2006).

Οσο για εμένα θα ήθελα να μιλήσω για τα «Θέματα Παιδείας» του Β. Λαούρδα, αλλά αναρωτιέμαι τι θα έλεγα, αφού, παρά τις αλλεπάλληλες προσπάθειές μου δεν κατόρθωσα να πετύχω την επανέκδοση του βιβλίου. Ομως θα συνιστούσα εκθύμως στο ακροατήριο το «Καταρρέω» του Τάσου Λιγνάδη, που εκτός από σπουδαίος θεατρολόγος ήταν και διδάσκαλος των Ελληνικών στη Φιλοσοφική Αθηνών.

Οποιος καίγεται αληθινά για τη διδασκαλία αρχαίων και νέων ελληνικών σε μαθητές του Γυμνασίου, του Λυκείου αλλά και σε φοιτητές των φιλοσοφικών σχολών (γιατί όχι και στα δημοτικάκια;) δεν έχει παρά να διαβάσει το Δ΄ μέρος (σελ. 303-430) που τιτλοφορείται «Γλώσσα και Παιδεία» και υποτιτλοφορείται με το προειδοποιητικό «Η εξάμβλωση της γλωσσικής διδασκαλίας ισοδυναμεί με καταστροφή της μήτρας». Και μπορώ να βεβαιώσω ότι δεν είναι καθόλου χαμένος χρόνος η ανάγνωση όλου του βιβλίου.

Οι ομιλίες δεν έγιναν κι έτσι δεν αγγίξαμε τους τύπους των ήλων με τα δάχτυλά μας. Η ματαίωση βαρύνει αποκλειστικά τον γράφοντα. Και το σημείωμα αυτό δεν είναι παρά απελπισμένη προσπάθεια να μη λησμονηθούν αυτά τα σωστικά βιβλία. Ασφαλώς υπάρχουν και άλλα που λησμονώ ή δεν γνωρίζω. Ας τα μνημονεύσουν άλλοι.

Τολμώ τώρα να προτείνω στην κ. Υπουργό Παιδείας να συστήσει σε νηπιαγωγούς, δασκάλους και καθηγητές όλων των βαθμίδων την ανάγνωση του βιβλίου «Απομνημονεύματα-Βιογραφική μυθιστορία» του Β. Ν. Τατάκη, πανεπιστημιακού καθηγητή, που όμως είχε το μεγάλο προνόμιο, προτού ανεβεί στην έδρα της Φιλοσοφικής Σχολής, να διδάξει μαθητές εξαταξίων Γυμνασίων.

Το ίδιο προνόμιο ή πλεονέκτημα είχε και ο αείμνηστος Αγαπητός Γ. Τσοπανάκης, ο οποίος, όταν πια ήταν ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, έγραψε ένα πολύτιμο βιβλίο μόλις 47 σελίδων με τίτλο: «Φιλοσοφική θεώρηση και πρακτική αντιμετώπιση των προβλημάτων της Παιδείας (το Σήμερα και Αύριο)» (Θεσσαλονίκη, 1975).

Εχει 16 σύντομα κεφάλαια. Πολύ φοβούμαι ότι ελάχιστοι το διάβασαν, ίσως γιατί ο Τσοπανάκης εγγίζει και θέματα οδυνηρά. Δείγμα: «Ο καθηγητής που δεν ξέρει καλά, δεν μελετά καλά ή δεν προσφέρει παιδαγωγικά τις γνώσεις του και δεν αγαπά τη δουλειά του, πρέπει να περάση από μετεκπαίδευση ή να αλλάξη επάγγελμα».

Αρκετά είπα.

Διαβάστε επίσης...

Εκδήλωση για τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου, με θέμα: «Χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά»

TweetO Πειραϊκός Σύνδεσμος, το Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων και η Φιλολογική Στέγη Πειραιώς σας …

Κριτήρια επιλογής και όροι υποβολής διδακτικών σειρών και προαιρετικών βοηθημάτων για τη β’ ξένη γλώσσα δημοτικού σχολείου για το σχολικό έτος 2024-2025

Tweet Από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων ανακοινώνεται ότι για το σχολικό έτος 2024-2025 θα …

Οι απαντήσεις του υπ. Παιδείας σε θέματα σχολείων της Γερμανίας

TweetΣε συνάντηση του ΔΣ της ΕΛΜΕ Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας  Γερμανίας με τον Γενικό Γραμματέα   …

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *