Έλληνες Δάσκαλοι και Νηπιαγωγοί Είμαστε όλοι εδώ!!
Ακόμα...
Αδικία σε βάρος εκπαιδευτικών
Για όσους υπηρετούν στα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
O νόμος που ψηφίστηκε αυτές τις μέρες για τις επιλογές Διευθυντών των σχολικών μονάδων περιλαμβάνει μια μεγάλη αδικία σε βάρος των εκπαιδευτικών που υπηρετούν ή υπηρέτησαν στο παρελθόν στα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, καθώς δεν αναγνωρίζει την υπηρεσία τους σε αυτά ως διδακτική.
O νέος νόμος προβλέπει στα μετρήσιμα κριτήρια για την επιλογή Διευθυντών σχολείων τη μοριοδότηση της διδακτικής προϋπηρεσίας των υποψηφίων. Οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν στα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΚΠΕ) εντόπισαν πριν την ψήφιση του νόμου ότι η υπηρεσία τους στα ΚΠΕ δεν αναγνωριζόταν ως διδακτική στις διατάξεις του νόμου και συνεπώς δεν πρόκειται να μοριοδοτηθεί στις επικείμενες κρίσεις για διευθυντές σχολείων. Υπήρξε σχετική ανακοίνωση της Πανελλήνιας Ένωσης Εκπαιδευτικών για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (ΠΕΕΚΠΕ) και κείμενα διαμαρτυρίας από τα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που κοινοποιήθηκαν σε όλους τους βουλευτές πριν την ψήφιση του νόμου. Ψηφίστηκε τροπολογία που αναγνωρίζει ως διδακτική την υπηρεσία των Υπευθύνων των ΚΠΕ, όχι όμως και της υπόλοιπης Παιδαγωγικής Ομάδας.
Πρέπει να πούμε ότι σε κάθε ΚΠΕ υπηρετούν 5 εκπαιδευτικοί: Ένας Υπεύθυνος, ένας Αναπληρωτής Υπεύθυνος και τρία μέλη της Παιδαγωγικής Ομάδας. Σε ένα ΚΠΕ κάθε Περιφέρειας το οποίο παίζει συντονιστικό ρόλο στην Περιφέρεια, υπηρετεί ένας επιπλέον εκπαιδευτικός.
Τα στελέχη των ΚΠΕ υπηρετούν με θητεία μετά από κρίσεις που περιλαμβάνουν μοριοδότηση αντικειμενικών κριτηρίων και συνέντευξη. Η υπηρεσία σε ένα ΚΠΕ είναι μια σύνθετη δουλειά, περιλαμβάνει (τόσο τυπικά όσο και ουσιαστικά, στην πράξη) τόσο διδασκαλία όσο και διοικητικά καθήκοντα.
Υπάρχει καταρχάς μια απέραντη και αθεράπευτη γραφειοκρατία που δεσμεύει άπειρες ώρες που θα μπορούσαν να διατίθενται σε δημιουργικό έργο: Προγραμματισμός επισκέψεων σχολικών μονάδων στο ΚΠΕ, προγραμματισμός δράσεων του ΚΠΕ, σύνταξη προϋπολογισμού, σύνταξη φυσικού αντικειμένου, μηνιαία συγκέντρωση και αποστολή στο Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης (ΙΝΕΔΙΒΙΜ) των τιμολογίων και πινάκων δαπανών για να πληρωθούν, αποστολή διμηνιαίων και εξαμηνιαίων στατιστικών στοιχείων, ετήσιος διοικητικός και οικονομικός απολογισμός προς το Υπουργείο, τήρηση βιβλίων εσόδων – εξόδων Διαχειριστικής Επιτροπής, υποβολή φορολογικής δήλωσης, ετήσιος διοικητικός και οικονομικός απολογισμός προς το ΙΝΕΔΙΒΙΜ, απολογιστικά στοιχεία κάθε τετραετία στη λήξη κάθε ευρωπαϊκού προγράμματος καθώς τα ΚΠΕ χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκά κονδύλια, δημιουργία και λειτουργία ιστοσελίδων, αίτηση έγκρισης από το Υπουργείο κάθε σεμιναρίου ή δράσης 20 ημέρες πριν την πραγματοποίηση, σχεδιασμός εκπαιδευτικών προγραμμάτων ετησίως και υποβολή τους για έγκριση από το Υπουργείο, σύνταξη προκήρυξης για κάθε Σεμινάριο ή δράση και αποστολή του στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης που αφορά κλπ. Αυτά είναι μόνο μερικά από τα διοικητικά καθήκοντα σε ένα ΚΠΕ, τα οποία αναλαμβάνουν ο Υπεύθυνος και ο Αναπληρωτής Υπεύθυνος, αλλά και η υπόλοιπη Παιδαγωγική Ομάδα, για καταφέρουν να φέρουν εις πέρας την ατέλειωτη γραφειοκρατία.
Η υπηρεσία όμως σε ένα ΚΠΕ είναι και διδακτική καθώς σε καθημερινό σχεδόν επίπεδο επισκέπτονται το ΚΠΕ σχολικές περιβαλλοντικές ομάδες, με βάση τον προγραμματισμό που έχει εγκριθεί από το Υπουργείο. Η Παιδαγωγική Ομάδα (και οι 5) σχεδιάζει εκπαιδευτικά προγράμματα και εκπαιδευτικό υλικό, τα οποία στέλνει στο Υπουργείο για έγκριση. Το ΚΠΕ επισκέπτονται σχολικές ομάδες από Νηπιαγωγεία, Δημοτικά Σχολεία, Γυμνάσια, Λύκεια, ΕΠΑΛ, Ειδικά σχολεία, Ειδικά Επαγγελματικά Εργαστηριακά Κέντρα αλλά και φοιτητές. Δεν πρόκειται όμως για μια απλή επίσκεψη, αλλά για μια καθαρά διδακτική διαδικασία που μπορεί να περιλαμβάνει (ανάλογα με το σχεδιασμό του κάθε ΚΠΕ) παρουσίαση με τη χρήση υπολογιστών και βιντεοπροβολέα, συμπλήρωση φύλλων εργασιών, θεατρικά παιχνίδια και δραματοποιήσεις μύθων, μουσικοκινητικές δραστηριότητες, κουκλοθέατρο, δημιουργική γραφή, παιχνίδια ρόλων, κατασκευές κι εργαστήρια, εκπαιδευτικές επισκέψεις στο πεδίο (στη φύση ή σε χώρους όπως ελαιουργεία, υδραγωγεία, υδροηλεκτρικά εργοστάσια κλπ), παιχνίδια στη φύση και εργαστήρια land art στη φύση (κατασκευές με τη χρήση φυσικών υλικών), εκπαίδευση με τη χρήση υπολογιστών ή και τάμπλετ κ.ά.
Η διδακτική υπηρεσία στα ΚΠΕ όμως δεν τελειώνει εκεί. Οι εκπαιδευτικοί των ΚΠΕ δε διδάσκουν μόνο σε παιδιά (φανταστείτε ότι μπορεί τη μια μέρα να διδάσκουν σε Νηπιαγωγείο, την επομένη σε Λύκειο, την μεθεπομένη σε Ειδικό σχολείο κοκ!). Οι εκπαιδευτικοί των ΚΠΕ διδάσκουν και σε ενήλικες σε Σεμινάρια και Εργαστήρια για εκπαιδευτικούς, για φοιτητές ή άλλους ενήλικες πολίτες. Πρόκειται για Σεμινάρια Εισαγωγικά στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ή Σεμινάρια για προχωρημένους, για παιδαγωγικές μεθόδους και τεχνικές, εργαστήρια κατασκευών ή δημιουργικής γραφής κ.ά. Η διδακτική υπηρεσία στα ΚΠΕ περιλαμβάνει τη δημιουργία και λειτουργία Δικτύων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (το ΚΠΕ Βάμου συντονίζει τρία τέτοια Δίκτυα, ένα για την Ανακύκλωση, ένα για Σχολικούς Κήπους κι ένα για τα Σπήλαια) σε Εθνικό, Περιφερειακό, Τοπικό ή Διεθνές Επίπεδο), προετοιμάζοντας εκπαιδευτικό υλικό, οργανώνοντας δράσεις, σεμινάρια και συναντήσεις εκπαιδευτικών που συμμετέχουν σε αυτά τα Δίκτυα.
Πέρα από όλα αυτά, η διδακτική υπηρεσία στα ΚΠΕ περιλαμβάνει την προετοιμασία φύλλων εργασιών και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που συχνά συγκεντρώνονται σε εκδόσεις που πραγματοποιούν τα ΚΠΕ προσφέροντας έτσι πολύτιμο εκπαιδευτικό υλικό βοηθητικό για τη δουλειά που κάνουν οι ίδιοι και οι συνάδελφοί τους των σχολείων.
Όποιοι επιθυμούν ιδίοις όμμασι να δουν τη διδακτική εργασία που γίνεται από τους εκπαιδευτικούς των ΚΠΕ, μπορούν να το κάνουν επισκεπτόμενοι τα ΚΠΕ αλλά και τις ιστοσελίδες τους όπου υπάρχουν αρκετά τεκμήρια αυτής της δουλειάς (π.χ. για το ΚΠΕ Βάμου ).
Η αδικία σε βάρος των εκπαιδευτικών (της Παιδαγωγικής Ομάδας) που υπηρετούν στα ΚΠΕ πρέπει άμεσα να αποκατασταθεί άμεσα με τροπολογία στη Βουλή, πριν τις κρίσεις των διευθυντών. Και το γράφω παρότι προσωπικώς δε θα είμαι υποψήφιος διευθυντής σχολείου (έχω επιλέξει να εργάζομαι σε Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης). Είναι η αδικία σε βάρος των συναδέλφων των ΚΠΕ που έρχεται να προστεθεί σε χρόνια απαξίωσης των ΚΠΕ με αλλεπάλληλες περικοπές των χρημάτων που διατίθενται σε αυτά από τις αρχές των μνημονίων, περικοπές μισθών των εκπαιδευτικών, περικοπές προσωπικού, κλείσιμο Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στην αρχή της κρίσης και των μνημονίων.
Η απαξίωση των ΚΠΕ και της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης πρέπει να τερματιστεί. Τα ΚΠΕ και η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση συνολικά μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο τόσο στην ανανέωση και στην καινοτομία στην εκπαίδευση όσο και στην προστασία της φύσης και του πολιτισμού, στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας με βάση τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τη στροφή στα βιολογικά προϊόντα και τον οικοτουρισμό. Η αναγνώριση του ρόλου των ΚΠΕ και των εκπαιδευτικών που υπηρετούν σε αυτά είναι μια προϋπόθεση εξόδου από την κρίση.
*Ο Φώτης Ποντικάκης είναι Υπεύθυνος του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάμου
