Έφηβοι εθελοντές πολεμιστές ηρωικοί νεκροί του 1974

Προστέθηκε στην ιστορία άλλων δύο ηρωικών εφήβων εθελοντών πολεμιστών της Λευκωσίας.

– Του Κώστα Μίτσιγκα δεκαεξίμισυ χρόνων που θυσιάστηκε στις μάχες του Αγίου Κασσιανού και

– του 17χρονου Ανδρέα Αλεξάνδρου που έπεσε μαχόμενος στη Νεάπολη.

ΜΕΤΑ από 20 χρόνια, ίσως είναι ωφέλιμο, στον αγώνα της μνήμης ενάντια στην λήθη, ν’ αναρτηθούν στο διαδίκτυο πλέον δύο δημοσιεύματα του 1999 για τον Ζήνωνα Ζήνωνος. Το πρώτο της 5ης και το δεύτερο της 15ης Νοεμβρίου 1999:

ΖΗΝΩΝΟΣ
ΖΗΝΩΝ
ΕΤΩΝ:
16 + 2454

ΔΕΚΑΕΞΑΧΡΟΝΟΣ, ορφανός από πατέρα, πρωτότοκος γιός, εθελοντής πολεμιστής στον 3ο λόχο του 211Τ.Π., μεταξύ Ομορφίτας – Νεαπόλεως – Τράχωνα, από την πρώτη στιγμή της τουρκικής επίθεσης την αποφράδα 20η Ιουλίου 1974, ο Ζήνων Ζήνωνος, μαθητής του Παγκυπρίου Γυμνασίου.

ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ, στην πρώτη γραμμή του πυρός.
Με μια μοτοσυκλέτα μεταφοράς πυρομαχικών και εφοδίων.
Κι ένα, κάπου πεταγμένο τυφέκιο Λι-Ένφιλντ Νούμερο 4, διαμετρήματος 0.303 ιντσών, χωρίς γεμιστήρα, που το περιμάζεψε και το γέμιζε με ένα-ένα φυσίγγιο στη θαλάμη κι όπλιζε το κινητό του ουραίο…

ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ
ηλικίας μόνο 16 χρόνων,
αλλά ιστορίας 2454 ετών:

Διότι ο Ζήνωνος Ζήνων, του Παναγιώτη και της Ελένης, κάτοικος της οδού Αλικαρνασσού στον αριθμό 9 της Ομορφίτας, προερχόταν ευθέως, γνήσιος κι ανόθευτος απόγονος, από εκείνο τον ελληνικό Αύγουστο του 480 π.Χ.:

Προερχόταν από τους Τριακοσίους Λακεδαιμονίους του Λεωνίδα και τους Επτακοσίους Θεσπιείς του Δημόφιλου, των Θερμοπυλών.

Προερχόταν από εκείνους που «όρισαν στη ζωή τους να φυλάξουν Θερμοπύλες, ποτέ από το χρέος μη κινούντες, έστω κι αν πρόβλεπαν πως ο εφιάλτης θα φανεί και οι Μήδοι επιτέλους θα διαβούνε». «Παρά δύναμιν τολμητής και παρά γνώμην κινδυνευτής και εν τοις δεινοίς εύελπις».

ΖΗΝΩΝΟΣ ΖΗΝΩΝ του Παναγιώτη, της κλάσεως 76.
Δυό χρόνια προτού η κλάση του κληθεί. Προτού καν μάθει το ΑΣΜ του. Προτού βρεθεί κάποιος να τον εγγράψει στη στήλη των εθελοντών της μονάδας. Προτού κανείς να του μάθει την «κάλυψη-απόκρυψη» ή το «γεμίσατε-οπλίσατε-στόχους αναγνωρίσατε-απασφαλίσατε-άρξασθε πυρ».

ΑΓΡΑΦΟΣ, μη εγγεγραμμένος, ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ στρατιώτης, ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ, στον 3ο Λόχο του 211Τ.Π.

-Είσαι μικρός, φύγε. Του έλεγαν, ο λοχαγός κι άλλοι.

Δικαιωματικά και νόμιμα παράκουσε στη διαταγή τους.

Είχε, ο 16χρονος Ζήνωνος Ζήνων, από ανώτατα κι αρχαιότερα κλιμάκια της ιεραρχίας, εντελώς αντίθετες προσταγές:
– Είχε τη διαταγή του Λακεδαιμόνιου βασιλιά Λεωνίδα εκδοθείσα εν Θερμοπύλαις.
– Είχε την εντολή του Αθηναίου στρατηγού Κίμωνα, στο Κίτιο και στη Σαλαμίνα της Κύπρου 480 π.Χ.
– Είχε την προσταγή του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, εκδοθείσα στην Κωνσταντινούπολη Μάϊο του 1453, «πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ου φεισώμεθα της ζωής ημών».
– Του Αθανάσιου Διάκου στην Αλαμάνα του 1821.
– Του συνταγματάρχη Κωνσταντίνου Δαβάκη της 28/10/40 στην Πίνδο.
– Του Γρηγόρη Αυξεντίου, 3ης Μαρτίου 1957 εν Μαχαιρά.
– Είχε την γραπτή κι ενυπόγραφη πρόσκληση – ΠΡΟΣΤΑΓΗ, «να πάρει μιαν ανηφοριά» του Ευαγόρα Παλληκαρίδη, επίσης Μαρτίου 1957.

Ήταν δυνατόν να παρακούσει σε Εκείνων τις προσταγές για να μην κακοφανίσει τον διοικητή του 3ου λόχου, που νοιαζόταν για το 16χρονο της ηλικίας του, παραβλέποντας τα 2454 χρόνια της Ιστορίας και της Καταγωγής του;

Δεν έφυγε.

Έμεινε.

Μαχόμενος ενόπλως.

Στην πρώτη γραμμή του πυρός.

Όπου και έπεσε.

Με εχθρικό βόλι που τον βρήκε κατάστηθα σαν άλλο Μάρκο Δράκο. Για να περάσει στις Στρατιές των Αθανάτων, επαξίως πλάϊ σε Εκείνους, «τοις κείνων ρήμασι πειθόμενος».

Εθελοντής πολεμιστής ηλικίας 16 και 2454 ετών.

Στα κατάστιχα της βαρύτατα πληγείσας μονάδας, του Δύο-Έντεκα Τάγματος Πεζικού δεν πρόλαβε, ούτε πριν ούτε μετά, να γραφτεί το όνομά του.
Ούτε μεταξύ των εθελοντών του 211Τ.Π.
Ούτε ανάμεσα στους 27 Νεκρούς του 211Τ.Π.
Ούτε ανάμεσα στους 39 Αγνοούμενους του 211Τ.Π.

ΜΕΧΡΙ προχθές 3η Νοεμβρίου 1999, που αποκαλύφθηκε ότι ο Ζήνων Ζήνωνος, ένας από τους 1619 Αγνοούμενους του 1974, το όνομα του οποίου απουσιάζει από τον κατάλογο των εθελοντών του 211Τ.Π. και που απουσιάζει από τον κατάλογο των απωλειών του 211Τ.Π.,
ΕΠΕΣΕ ΗΡΩΙΚΑ ΜΑΧΟΜΕΝΟΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ του 3ου λόχου του 211Τ.Π.

– Πείτε στη μάνα Ζήνωνος, όχι πλέον κάποιο μαύρο μαντάτο, μα τα γαλανόλευκα συγχαρητήρια ολωνών μας.

– Πείτε στη μάνα Ζήνωνος, σε στάση προσοχής, την απέραντη ευγνωμοσύνη μας.

– Κι από τα βάθη τη ψυχής μας τον θαυμασμό που αρμόζει σε μια αγονάτιστη ηρωομάνα.

– Που έχει τη Σπαρτιατική Αξιοπρέπεια, μετά από 25 χρόνια αναζήτησης του χαμένου πολεμιστή, να ψέλνει «ΧΑΛΑΛΙ ΣΟΥ ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ». Λάζαρος Α. Μαύρος 5η Νοεμβρίου 1999
—–
ΔΟΞΗ ΚΑΙ ΤΙΜΗ
ΣΤΕΦΑΝΩΣΟΝ ΑΥΤΟΥΣ:
ΖΗΝΩΝ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Κυριακή, 14η Νοεμβρίου 1999.
Σαράντα πέντε μέρες πριν από την πρωτοχρονιά του Δύο Χιλιάδες.
Είκοσι πέντε χρόνια και 117 ημέρες μετά από τη Δευτέρα, 22α Ιουλίου 1974.

Κυριακή, 14η Νοεμβρίου 1999.
Ιερός Ναός Αγίου Ελευθερίου.
Στον προσφυγικό συνοικισμό Άγιος Ελευθέριος, του Δήμου Λατσιών.
Σύμπτωση τ’ Αγίου το όνομα; Ελευθέριος! Θηλυκό: Ελευθερία! Αλλά, πιθανόν, στον μακρύ κατάλογο των αγίων, οσίων, μαρτύρων, της Ορθοδοξίας μας να μην υπήρξε γυναίκα που ν’ αγιώθηκε με τ’ όνομα Ελευθερία. Mάλλον επειδή πρόλαβε να εξαγιασθεί η ιδέα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ πολύ προτού καν ενανθρωπιστεί ο Υιός του Θεού.

Ιερός Ναός Αγίου Ελευθερίου, στον ομόνυμο προσφυγικό συνοικισμό, ώρα 11η πρωινή, της Κυριακής 14ης Νοεμβρίου 1999.

΄Ενα μαύρο ταπεινό αυτοκίνητο-νεκροφόρα των φτωχών, φέρει μικρό ξύλινο κιβώτιο, μήκους λιγότερο του ενός μέτρου. Το σκεπάζει πλήρως και περισσεύει η γαλανόλευκη σημαία. Μέσα είναι τα οστά, τα Κόκκαλα τα Ιερά, του πεσόντος την 22α Ιουλίου 1974, δεκαεξάχρονου εθελοντή πολεμιστή του 3ου Λόχου, του Δύο Έντεκα Τάγματος Πεζικού της Λευκωσίας, του Ζήνωνα Ζήνωνος.

ΖΗΝΩΝ ΖΗΝΩΝΟΣ: Ορφανός από πατέρα, πρωτότοκος γιός της Ελένης, μεγαλύτερος αδελφός του Γιώργου, του Θεοφάνη, του Κώστα, της Μαρίας και της Αγάθης, μαθητής του Παγκυπρίου Γυμνασίου, κάτοικος της οδού Αλικαρνασσού αριθμός 9 της Ομορφίτας, τακτικός επισκέπτης της Ιερατικής Σχολής του Αποστόλου Βαρνάβα με τ’ όνειρο της ιερωσύνης, καθημερινός βιοπαλαιστής υπέρ της ορφανεμένης, πτωχής, πολύτεκνης οικογένειάς του.

Προσέτρεξε από την πρώτη στιγμή, την 20η Ιουλίου 1974, ημέρα Σάββατο, ως εθελοντής πολεμιστής στα φυλάκια της Εθνικής Φρουράς, στην περιοχή Ομορφίτας-Νεαπόλεως, απέναντι στους Τούρκους επιδρομείς.

Τη Δευτέρα, 22α Ιουλίου, αυτοβούλως και αυτοπροαιρέτως έλαβε μέρος στην αντεπίθεση των μαχητών του 211Τ.Π. προς ανακατάληψη απωλεσθέντος φυλακίου της Εθνικής Φρουράς.

Εκεί έπεσε, ηρωικά μαχόμενος. Μ’ ένα τουρκικό βόλι στο στήθος δεξιά. Εκεί που βρίσκεται η καρδιά. Στην πλευρά όπου καρφιτσώνονται στο στήθος τα παράσημα ανδρείας.

Οι συμπολεμιστές του τον κουβάλησαν νεκρό στα μετόπισθεν.
Δεν σκέφτηκαν, δεν το’ κανε η καρδιά τους να πάνε οι ίδιοι να ψάξουν τη μάνα του για να πάν’ το μαντάτο στην οικογένειά του. Η κόλαση πυρός στις γραμμές του 211ΤΠ κράτησε σχεδόν ένα μήνα. Εκεί χάθηκαν κι άλλα ανδρειωμένα παλικάρια.
Μέσα στην παραζάλη του πολέμου, άλλων ήταν η αρμοδιότητα ταφής των διακομισθέντων νεκρών. Και ειδοποίησης των οικογενειών.

Του Ζήνωνος το όνομα δεν πρόλαβε καν να γραφτεί στον κατάλογο των εθελοντών του τάγματος. Ποιός να ‘γραφε ονόματα στην πρώτη γραμμή του πυρός 20η, 21η και 22α Ιουλίου; Κι ούτε γράφτηκε στον κατάλογο των απωλειών της μονάδας.

Έτσι άγραφος, αφανής, πέρασε μεταξύ των άλλων πεσόντων για να ταφεί σε κοινό τάφο αγνώστων και αδηλώτων, ο Ζήνων Ζήνωνος, εκεί στο αίφνης μεταβληθέν, Ιούλιο του ’74, σε Στρατιωτικό Κοιμητήριο Λακατάμιας. Με ένα ιερέα να τελεί συνοπτική, συλλογική και άνευ των ονομάτων των κεκοιμημένων δούλων του Θεού, νεκρώσιμη ακολουθία.

Άγραφος εθελοντής πολεμιστής και αδήλωτος ηρωικός νεκρός ο Ζήνων Ζήνωνος, έγινε ένα από τα 1619 ονόματα του καταλόγου των Αγνοουμένων. Κι η μάνα του, η Ελένη Ζήνωνος, 25 χρόνια με το κάδρο της εφηβικής του φωτογραφίας στα χέρια, παρούσα στους δρόμους, σε κάθε εκδήλωση των μανάδων των Αγνοουμένων.

Ώσπου οι εκταφές λειψάνων και η επιστημονική αναζήτηση του Ντι-Εν-Έϊ, ανακάλυψαν τον αγνοούμενο Ζήνωνα Ζήνωνος, ανάμεσα στα εκταφιασθέντα λείψανα.

Για να μάθει, για πρώτη φορά, η μάνα Ζήνωνος, τα αδέλφια του και μαζί τους όλη η Κύπρος, το όνομα και την πολεμική δράση ενός ακόμη, αφανούς επί 25χρόνια, Ήρωα της Ελευθερίας. Και για ν’ ακούσει συγκλονισμένη όλη η Κύπρος, από τα χείλη αυτής της μάνας “χαλάλι σου πατρίδα το παιδί μου”.

Κυριακή, 14η Νοεμβρίου 1999, Ιερός Ναός Αγίου Ελευθερίου, προσφυγικός συνοικισμός Αγίου Ελευθερίου, Δήμου Λατσιών, ώρα 11η πρωινή:

Η κηδεία του ήρωα Ζήνων Ζήνωνος.

– Μα ποιά κηδεία;

– Κηδεία ποιάς σωρού;

– Και πού είναι το φέρετρο;

Είχαν πάει την κυρία Ελένη Ζήνωνος στο επιστημονικό κέντρο να δει τα οστά του γιού της κι εκείνη είπε ότι δεν είδε οστά.
Τον είδε, είπε, όρθιο, ντυμένο με τα στρατιωτικά ρούχα. Έτσι όπως τη φίλησε και την καθησύχαζε την τελευταία φορά, Κυριακή 21η Ιουλίου ’74, στον αριθμό 9 της οδού Αλικαρνασσού της Ομορφίτας και της έλεγε να προσέχει τα αδελφάκια του και να μην ανησυχεί για τον ίδιο.

Κυριακή, 14η Νοεμβρίου 1999, ώρα 11η πρωινή, η κυρία Ελένη όρθια ανάμεσα στα παιδιά της, μεγάλους πλέον άνδρες και γυναίκες, έξω από τον Άγιο Ελευθέριο τη στιγμή που δύο στρατιώτες σήκωσαν από το μαύρο αυτοκίνητο το κιβώτιο με τα οστά του Ζήνωνα. Η κυρία Ελένη δεν κοίταζε το κιβώτιο. Στα σίγουρα δεν το κοίταξε ούτε μια στιγμή. Το βλέμμα της ήταν γεμάτο, ήταν υπερπλήρες, από τη όρθια στη γαλανόλευκη μορφή του.

– Ποιά λοιπόν κηδεία;

Στις κηδείες πάμε συντετριμένοι. Και, με δάκρυα στα μάτια, αγκαλιάζουμε σφικτά τη χαροκαμένη μάνα, τη φιλάμε στο μάγουλο και της λέμε “συλληπητήρια”και “κουράγιο, υπομονή, ο Θεός είν’ μεγάλος”.

Στην κυρία Ελένη δεν κάναμε το ίδιο.
Δεν μπορούσαμε.
Δεν μας το επέτρεπε ούτε η ίδια.
Ούτε ο Ζήνωνας.

Σταθήκαμε μπροστά της σε στάση προσοχής.
Σκύψαμε και της φιλήσαμε το χέρι.
Και σφίγγοντάς το με δύναμη ψυχής, της απευθύναμε μόνο μια λέξη:
Συγχαρητήρια.

– Ποιά λοιπόν κηδεία;
– Και ποιά νεκρώσιμη ακολουθία;

Ίσως δεν υπάρχει αρτιότερη, σε μελωδία και σε νοήματα, εκκλησιαστική ακολουθία από τη Νεκρώσιμη και τον Επιτάφιο της Μεγάλης Παρασκευής. Και των δύο πολλοί ξέρουμε απ’ έξω τα περισσότερα από τα ψαλλόμενα και συνοδεύουμε χαμηλόφωνα τους ψάλτες. Εκτός κι αν τα “δολοφονούν” με τις παραφωνίες τους.

Την Κυριακή 14η Νοεμβρίου 1999, η ακολουθία στον Άγιο Ελευθέριο ήταν ολότελα παράφωνη, παράταιρη, αταίριαστη, εξ υπαρχής λανθασμένη:

Στον Ζήνωνα Ζήνωνος που σκοτώθηκε πολεμώντας στις 22 Ιουλίου 1974 και τάφηκε εκείνες τις μέρες στο νεκροταφείο Λακατάμιας, δεν μπορούσε να ταιριάζει, μετά από 25 χρόνια και 117 ημέρες, η προς τον Κύριον δέηση “το μεν σώμα αυτού εις τα εξ ων συνετέθη διάλυσον”.

Κι ούτε μπορούσε να αρμόζει στου Ζήνωνος την τελετή ν’ ακούς ιερείς να ψάλλουν, “πάντα ματαιότης τα ανθρώπινα” ή το “θρηνώ και οδύρομαι όταν εννοήσω τον θάνατον”.

Ακούγοντο που έψαλλαν το “ού συνοδεύει η δόξα” και “επελθών γαρ ο θάνατος πάντα ταύτα εξηφάνισται” κι έμοιαζαν πέρα κι από παράφωνοι:

– Τι απ’ όλ’ αυτά μπορεί να ισχύει για τον Ζήνωνα;
– Κι αν όντως είναι αταίριαστη η νεκρώσιμη ακολουθία και δεν αρμόζει η καθιερωμένη κηδεία, τι άλλο θα του ταίριαζε, που δεν είναι πια σώμα για να διαλυθεί εις τα εξ ων συνετέθη, ούτε καν φέρετρο για να προσφέρεται προς “δεύτε τελευταίον ασπασμόν”;

Λάθος κάναμε που κηδέψαμε τον Ζήνωνα.

Πρώτα, πρώτα διότι είχε κηδευτεί, με όλους εμάς απόντες, πριν από 25 χρόνια, συν εκατόν δέκα τόσες μέρες.

Δεύτερον, διότι την 3η Νοεμβρίου 1999 που αποκαλύφθηκε η πολεμική δράση και η θυσία του, γιά όλους εμάς και για τη μάνα του και για τα αδέλφια του, ο Ζήνων Ζήνωνος αναστήθηκε.
Τον είδε πάνω από τα Κόκκαλά του τα Ιερά, όρθιο, ντυμένο στα στρατιωτικά του η μάνα του.
Έτσι ακριβώς τον πλάσαμε κι οι λοιποί, στο νου και στην καρδιά μας.

Αναστήθηκε λοιπόν από την αφάνεια, μετά από 25 χρόνια.
Για να τον στεφανώσουμε με της δόξας το στεφάνι.
Με το στεφάνι της Ελευθερίας.

Αυτό είναι:
Η μόνη ίσως τελετή που άρμοζε στον Ζήνωνα Ζήνωνος, 14η Νοεμβρίου 1999 στην εκκλησία του Αγίου Ελευθερίου, δεν ήταν μια κάποια κηδεία. Αλλά ένας ξεχωριστός γάμος:

“Στέφεται ο δούλος του Θεού Ζήνων”.
Την καθ’ ομοίωσιν του Θεού Ελευθερίαν…

“Δόξη και Τιμή στεφάνωσον αυτούς”.
Τον Ζήνωνα και την Ελευθερία μας.

Ιδού γαρ, ξανά, τα πραγματικά γεγονότα:

Ο διοικητής του 3ου Λόχου του 211ΤΠ, στις 20-22 Ιουλίου 1974 διατάζει τον 16χρονο Ζήνωνα να φύγει από το πεδίο της μάχης, λόγω του νεαρού της ηλικίας του.
Ο Ζήνων δεν ακούει τη διαταγή του λοχαγού. Ο Ζήνων είχε άλλες σαφείς προσταγές από, ιεραρχικά, πολύ πιο ανώτερους και πολύ πιο αρχαιότερους του λοχαγού. Είχε προσταγές από τον βασιλιά Λεωνίδα των Λακεδαιμονίων εν Θερμοπύλαις. Μέχρι και από τον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, 1453, αλλά και από τον Γρηγόρη τον Αυξεντίου και τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη.

Του τελευταίου μάλιστα η προσταγή ήταν σαφέστατη.
Γραπτή, πλήρης και μάλιστα προς συμμαθητές απευθυνόμενη :
“Να πάρεις μια ανηφοριά, να πάρεις μονοπάτια, να βρεις τα σκαλοπάτια που παν στην Ελευθεριά”.

Εκείνη την προσταγή υπάκουσε ο Ζήνωνας. Και στις 22 Ιουλίου 1974 νυμφεύτηκε κρυφά την πανώρια κόρη που του προξένεψε ο Παλληκαρίδης.

Εικοσιπέντε χρόνια η μάνα του κι όλοι εμείς δεν ξέραμε, δεν μάθαμε για κείνον τον κρυφό γάμο.

Αναστήθηκε 3η Νοεμβρίου ‘99 ο ίδιος για να μας το αναγγείλει.
Και να ζητήσει την πάνδημη αναγνώριση.

Πρώτη έσπευσε να το κάμει η ίδια του η μάνα:
“Χαλάλι σου πατρίδα το παιδί μου”.

Κι ύστερα όλοι εμείς οι υπόλοιποι.
Που σπεύσαμε να της φιλήσουμε το χέρι και να της πούμε συγχαρητήρια.

Έψαλλαν οι παπάδες με τους ψαλτάδες “θρηνώ και οδύρομαι” και “πάντα ματαιότης τα ανθρώπινα”, αλλ’ εμείς ούτε θρηνούσαμε, ούτε οδυρόμαστε, ούτε καν τους ακούγαμε.
Στ΄ αυτιά μας οι ψαλμωδίες μεταλλάζοντο και η εκκλησία του Αγίου Ελευθερίου, γέμιζε από τη δοξολογία ενός εντελώς ξεχωριστού και μοναδικού γάμου:

– Δόξη και Τιμή στεφάνωσον Αυτούς,
τον Ζήνωνα και την Ελευθερία.

– Και έσονται αυτοί εις σάρκα μία.

– Και ευλόγησον αυτούς όπως ευλόγησες τον Αθανάσιο Διάκο και την Ελευθερία,
– τον Γρηγόρη Αυξεντίου και την Ελευθερία,
– τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη και την Ελευθερία.

– Και δος αυτοίς καρπόν κοιλίας ευλογημένο και τέκνα τέκνων ένδοξα:
– Όπως γνησιότατο τέκνο Εκείνων είναι ο, ένδοξος πλέον, Ζήνων Ζήνωνος.

Και η πρώτη που το ξέρει είναι η εν σαρκί μάνα του, η Ελένη.
Η οποία ξέρει ακόμα πως και του γιού της, του Ζήνωνα, τα τέκνα θάναι όμοια και ισάξια με του Αυξεντίου και του Παλληκαρίδη τα τέκνα.

Ξαναενταφιάστηκαν σε επώνυμο πλέον Μνήμα τα Κόκκαλά του τα Ιερά.

Στην Κύπρο, λίγες μέρες πριν από την πρωτοχρονιά του Δύο Χιλιάδες, εικοσιπέντε χρόνια και εκατόν τόσες μέρες μετά από την 20η Ιουλίου 1974, ακόμα και οι Ηρωικοί Νεκροί μας, αναστήνονται. Για να ξαναθυμίσουν τον μεγαλύτερο κι από χρόνια χαμένο Έρωτά μας: Έρως Ελευθερίας.
Λάζαρος Α. Μαύρος
15η Νοεμβρίου 1999

Κι η μόνη φωτογραφία που βρήκαμε του ΖΗΝΩΝΑ ΖΗΝΩΝΟΣ