Συνήγορος του Πολίτη : Υποχρεωτικότητα εμβολιασμών σε παιδικούς σταθμούς και στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση

“Γονείς ανηλίκων αλλά και υπηρεσίες πρόνοιας των δήμων απευθύνθηκαν προς τον Συνήγορο του Πολίτη με ερώτημα για τον εμβολιασμό παιδιών τα οποία φιλοξενούνται σε παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς. Η Αρχή επισήμανε ότι στο πρόσφατα εκδοθέν νομικό πλαίσιο181 προβλέπεται ρητά ως προϋπόθεση για την εγγραφή η προσκόμιση αντιγράφου του βιβλιαρίου υγείας του παιδιού με τα οριζόμενα από το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών εμβόλια, καθώς και αποτελέσματα φυματινοαντίδρασης Mantoux. Επίσης, σε περίπτωση που το Διοικητικό Συμβούλιο μπορεί να αποφασίζει εγγραφή με ελλιπή δικαιολογητικά παιδιών ευάλωτων ομάδων για εξαιρετικούς λόγους, αναφέρεται ρητά ότι εξαιρούνται οι ιατρικές βεβαιώσεις με τις οποίες πιστοποιείται η υγεία και ο εμβο- λιασμός των παιδιών.

Με αφορμή τις περιπτώσεις αυτές, όσο και σε συνέχεια συναφών αναφορών που υπέβαλαν γονείς μαθητών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένης και της διετούς υποχρεωτικής φοίτησης στο νηπιαγωγείο, ο Συνήγορος τεκμηρίωσε την αναγκαιότητα εμβολιασμού του παιδικού πληθυσμού, μεταξύ άλλων, στη βάση της προστασίας της δημόσιας υγείας. Τη θέση αυτή μάλιστα υποστήριξε σε επιστολή του προς το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων διατυπώνοντας αντίστοιχες οργανωτικές προτάσεις.182

Εμβολιασμός ανηλίκων στερούμενων ΑΜΚΑ

Μια άλλη πλευρά του ζητήματος της εμβολιαστικής κάλυψης παιδιών είναι εκείνη των ανη- λίκων των οποίων οι κηδεμόνες επιθυμούν τον εμβολιασμό, αλλά δεν υπάρχει η σχετική δυνατότητα συνταγογράφησης των εμβολίων, καθώς τα παιδιά δεν είναι κάτοχοι ΑΜΚΑ και οι ίδιοι δεν είχαν την απαιτούμενη οικονομική δυνατότητα. Το ζήτημα συνδέεται άμεσα με το ευρύτερο πρόβλημα του αποκλεισμού ορισμένων κατηγοριών δικαιούχων του Ν. 4368/2016 (άρθρ. 33) από την ουσιαστική πρόσβαση σε δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, για τη λύση του οποίου είχε προτείνει ο Συνήγορος του Πολίτη έκδοση της προβλεπόμενης ΚΥΠΑ ή (στο ενδιάμεσο διάστημα) χορήγηση ΑΜΚΑ.183 Μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει μέριμνα της πολιτείας για τις περιπτώσεις ιδίως αλλοδαπών παιδιών, που λόγω της παράνομης διαμονής τους στη χώρα στερούνται ΑΜΚΑ, ώστε να έχουν ουσιαστική δωρεάν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας σε περίπτωση οικονομικής αδυναμίας των γονέων. Απαιτήθηκε, ως εκ τούτου, σε ορισμένες περιπτώσεις η διαμεσολάβηση του Συνηγόρου, ώστε να εμβολιαστούν τα παιδιά και να αρθούν ζητήματα που είχαν ανακύψει στα σχολεία όπου φοιτούσαν. Αξιοσημείωτο είναι ότι, παρά την επίμονη διερεύνηση της δυνατότητας δωρεάν εμβολιασμού σε όλες τις εμπλεκόμενες άμεσα ή έμμεσα δομές του Δημοσίου και την αντίστοιχη επαφή με υπηρεσίες διαχείρισης συναφών ζητημάτων,τελικά ο εμβολιασμός κατέστη δυνατός μόνο μέσω μη κυβερνητικού οργανισμού, που έτυχε κατά τον κρίσιμο χρόνο να έχει σχετική διαθεσιμότητα εμβολίων.184

181. 181  Υπουργική απόφαση με αριθ. 41087/05.12.2017 (ΦΕΚ 4249 Β) «Πρότυπος Κανονισμός Λει-τουργίας Δημοτικών Παιδικών και Βρεφονηπιακών Σταθμών».
182. 182  ΦΥ 244914/18, 246545/18, 237132/18, 241990/18. Βλ. και ενότητα «Νομοθετικές και οργανωτικές προτάσεις», σελ. 227
183. 183  Σχετικά με τις προτάσεις του Συνηγόρου και την εν μέρει θετική ανταπόκριση της Διοίκησης βλ. ενότητα «Νομοθετικές και οργανωτικές προτάσεις», σελ. 218 , καθώς και https://www.synigoros.gr/resources/20180228-dt.pdf

Από την ετήσια επετειακή  έκθεση του συνηγόρου του πολίτη.